Nguyên nhân sau mỗi lần tuyệt chủng hàng loạt lại có sự bùng nổ hình thành loài mới là:
Các loài, sinh vật cũ chết đi không gian rộng rãi đã làm xuất hiện các loài sinh vật mới.
Loài mới xuất hiện tiến hóa hơn đã triệt tiêu hàng loạt cá thể ở loài cũ.
Do biến đổi địa chất, khí hậu hàng loạt sinh vật bị tuyệt chủng, từ đó lại hình thành loài mới có những đặc điểm thích nghi với điều kiện địa chất khí hậu mới.
Do biến đổi địa chất, khí hậu đột ngột gây ra những đột biến trong cơ thể sinh vật làm thay đổi tần số alen của quần thể.
Do biến đổi địa chất, khí hậu hàng loạt sinh vật bị tuyệt chủng, từ đó lại hình thành loài mới có những đặc điểm thích nghi với điều kiện địa chất khí hậu mới.