16 Phương pháp Và Kỹ thuật giải nhanh Bài tập trắc nghiệm Hóa Học Vũ Khắc Ngọc là tài liệu môn Hóa Học trong chương trình Ôn Thi THPTQG được cungthi.online tổng hợp và biên soạn từ các nguồn chia sẻ trên Internet. Tạo nguồn tài liệu giúp các bạn trong việc ôn luyện và học tập
Những địa chỉ uy tín để bạn mua sách
Nội dung tóm tắt
PHẠM NGỌC BẰNG (Chủ biên) - VŨ KHẮC NGỌC - HOÀNG THỊ BẮC
TỪ SỸ CHƯƠNG - LÊ THỊ MỸ TRANG - HOÀNG THỊ HƯƠNG GIANG
VÕ THỊ THU CÚC - LÊ MẠNH THÀNH - KHIẾU THỊ HƯƠNG CHI
16 phương pháp
và kĩ thuật giải nhanh
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
MÔN
HÓA HỌC
NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
3
MỤC LỤC
Ph−¬ng ph¸p 1: Ph−¬ng ph¸p b¶o toµn khèi l−îng
Ph−¬ng ph¸p 2: Ph−¬ng ph¸p B¶o toµn nguyªn tè
Ph−¬ng ph¸p 3: Ph−¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi l−îng
Ph−¬ng ph¸p 4: Ph−¬ng ph¸p B¶o toµn ®iÖn tÝch
Ph−¬ng ph¸p 5: Ph−¬ng ph¸p B¶o toµn electron
Ph−¬ng ph¸p 6: Ph−¬ng ph¸p trung b×nh
Ph−¬ng ph¸p 7: Ph−¬ng ph¸p quy ®æi
Ph−¬ng ph¸p 8: Ph−¬ng ph¸p ®−êng chÐo
Ph−¬ng ph¸p 9: Ph−¬ng ph¸p hÖ sè
Ph−¬ng ph¸p 10: Ph−¬ng ph¸p sö dông ph−¬ng tr×nh ion thu gän
Ph−¬ng ph¸p 11: Kh¶o s¸t ®å thÞ
Ph−¬ng ph¸p 12: Ph−¬ng ph¸p kh¶o s¸t tû lÖ sè mol CO2 vµ H2O
Ph−¬ng ph¸p 13: Ph−¬ng ph¸p chia hçn hîp thµnh hai phÇn kh«ng ®Òu nhau
Ph−¬ng ph¸p 14: Ph−¬ng ph¸p mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¹i l−îng
Ph−¬ng ph¸p 15: Ph−¬ng ph¸p chän ®¹i l−îng thÝch hîp
Ph−¬ng ph¸p 16: Ph−¬ng ph¸p chän ®¹i l−îng thÝch hîp
Ph−¬ng ph¸p 16+: Ph−¬ng ph¸p sö dông c«ng thøc kinh nghiÖm
4
Ph−¬ng ph¸p 1
Ph−¬ng ph¸p b¶o toµn khèi l−îng
1. Nội dung phương pháp
- Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng (BTKL): “ Tổng khối lượng các chất tham gia phản
ứng bằng tổng khối lượng các chất sản phẩm”
Điều này giúp ta giải bài toán hóa học một cách đơn giản, nhanh chóng
Xét phản ứng: A + B → C + D
Ta luôn có: mA + mB = mC + mD (1)
* Lưu ý: Điều quan trọng nhất khi áp dụng phương pháp này đó là việc phải xác định đúng
lượng chất (khối lượng) tham gia phản ứng và tạo thành (có chú ý đến các chất kết tủa, bay hơi,
đặc biệt là khối lượng dung dịch).
2. Các dạng bài toán thường gặp
Hệ quả 1: Biết tổng khối lượng chất ban đầu ↔ khối lượng chất sản phẩm
Phương pháp giải: m(đầu) = m(sau) (không phụ thuộc hiệu suất phản ứng)
Hệ quả 2: Trong phản ứng có n chất tham gia, nếu biết khối lượng của (n – 1) chất thì ta dễ
dàng tính khối lượng của chất còn lại.
Hệ quả 3: Bài toán: Kim loại + axit → muối + khí
m = m + m
- Biết khối lượng kim loại, khối lượng anion tạo muối (tính qua sản phẩm khí) → khối
lượng muối
- Biết khối lượng muối và khối lượng anion tạo muối → khối lượng kim loại
- Khối lượng anion tạo muối thường được tính theo số mol khí thoát ra:
• Với axit HCl và H2SO4 loãng
+ 2HCl → H2 nên 2Cl− ↔ H2
+ H2SO4 → H2 nên SO42− ↔ H2
• Với axit H2SO4 đặc, nóng và HNO3: Sử dụng phương pháp ion – electron (xem thêm
phương pháp bảo toàn electron hoặc phương pháp bảo toàn nguyên tố)
Hệ quả 3: Bài toán khử hỗn hợp oxit kim loại bởi các chất khí (H2, CO)
Sơ đồ: Oxit kim loại + (CO, H2) → rắn + hỗn hợp khí (CO2, H2O, H2, CO)
Bản chất là các phản ứng: CO + [O] → CO2
H2 + [O] → H2O
⇒ n[O] = n(CO2) = n(H2O) → m = m - m[O]
muối kim loại anion tạo muối
rắn oxit
5
3. Đánh giá phương pháp bảo toàn khối lượng.
Phương pháp bảo toàn khối lượng cho phép giải nhanh được nhiều bài toán khi biết quan
hệ về khối lượng của các chất trước và sau phản ứng.
Đặc biệt, khi chưa biết rõ phản ứng xảy ra hoàn toàn hay không hoàn toàn thì việc sử
dụng phương pháp này càng giúp đơn giản hóa bài toán hơn.
Phương pháp bảo toàn khối lượng thường được sủ dụng trong các bài toán nhiều chất.
4. Các bước giải.
- lập sơ đồ biến đổi các chất trước và sau phản ứng.
- Từ giả thiết của bài toán tìm
m
∑ =
m
∑ (không cần biết phản ứng là hoàn toàn hay
không hoàn toàn)
- Vận dụng định luật bảo toàn khối lượng để lập phương trình toán học, kết hợp dữ kiện khác
để lập hệ phương trình toán.
- Giải hệ phương trình.
THÍ DỤ MINH HỌA
Ví dụ 1: Hoà tan hoàn toàn 3,9 gam kali vào 36,2 gam nước thu được dung dịch có nồng độ
A. 15,47%. B. 13,97%. C. 14,0% D. 4,04%.
Giải:
2K + 2H2O 2KOH + H2 ↑
0,1 0,10 0,05(mol)
mdung dịch = mK + OH2m - 2Hm = 3,9 + 36,2 - 0,05 ×2 = 40 gam
C%KOH =
40
560,1×
100× % = 14% ⇒ Đáp án C
Ví dụ 2: Điện phân dung dịch chứa hỗn hợp CuSO4 và KCl với điện cực trơ đến khi thấy khí bắt
đầu thoát ra ở cả hai điện cực thì dừng lại thấy có 448 ml khí (đktc) thoát ra ở anot. Dung dịch
sau điện phân có thể hoà tan tối đa 0,8 gam MgO. Khối lượng dung dịch sau điện phân đã giảm
bao nhiêu gam (coi lượng H2O bay hơi là không đáng kể) ?
A. 2,7 B. 1,03 C. 2,95. D. 2,89.
Giải:
CuSO4 + 2KCl → Cu↓ + Cl2 ↑ + K2SO4 (1)
0,01 ←0,01
Dung dịch sau điện phân hoà tan được MgO ⇒ Là dung dịch axit, chứng tỏ sau phản
ứng (1) CuSO4 dư
2CuSO4 + 2H2O → 2Cu↓ + O2 ↑ + H2SO4 (2)
trước sau
0,02 ← 0,01 ← 0,02 (mol)
6
n +
2O
n =
22400
480
= 0,02 (mol)
H2SO4 + MgO → MgSO4 + H2O (3)
