PHUONG PHAP GIAI ANKEN là tài liệu môn Hóa Học trong chương trình Lớp 11 được cungthi.online tổng hợp và biên soạn từ các nguồn chia sẻ trên Internet. Tạo nguồn tài liệu giúp các bạn trong việc ôn luyện và học tập
Những địa chỉ uy tín để bạn mua sách
Nội dung tóm tắt
[email protected]
CHUYÊN ĐỀ ANKEN
( CTPT: CnH2n n ≥ 2 )
I. LÝ THUYẾT ANKEN:
1. TÝnh chÊt vËt lÝ:
- T¬ng tù ankan, nhiÒu tÝnh chÊt vËt lÝ cña anken biÕn ®æi t¬ng tù ankan theo ®é dµi cña m¹ch còng nh sù ph©n nh¸nh.
- Nãi chung, tØ khèi cña anken cao h¬n so víi ankan t¬ng øng vµ xicloanken l¹i cao h¬n so víi anken.
- ¥ c¸c ®ång ph©n h×nh häc, d¹ng trans cã ®iÓm nãng ch¶y cao h¬n vµ ®iÓm s«i thÊp h¬n so víi d¹ng Cis.
2. TÝnh chÊt ho¸ häc.
- TÝnh chÊt ®Æc trng nhÊt cña anken lµ khuynh híng ®i vµo ph¶n øng céng, ë c¸c ph¶n øng nµy liªn kÕt ®øt ra ®Ó hai nhãm míi g¾n vµo vµ cho mét hîp chÊt no:
- Mét ®Æc ®iÓm næi bËt cña anken lµ mËt ®é electron tËp trung t¬ng ®èi cao gi÷a hai nguyªn tö cacbon cña nèi ®«i C = C vµ tr¶i réng ra theo hai phÝa cña liªn kÕt . V× vËy c¸c t¸c nh©n mang ®iÖn d¬ng t¸c dông ®Æc biÖt dÔ dµng vµo nèi ®«i C = C..Ph¶n øng céng vµo nèi ®«i chñ yÕu lµ t¸c nh©n mang ®iÖn d¬ng vµ sau n÷a lµ céng theo c¬ chÕ gèc
a. C¸c ph¶n øng céng.
+) Ph¶n øng c«ng t¸c nh©n ®èi xøng.
Khi céng t¸c nh©n ®èi xøng vµo anken th× ®Òu cho mét s¶n phÈm duy nhÊt
Halogen ho¸ anken thµnh 1,2 - ®ihalogen ankan lµ mét ph¶n øng quan träng trong c«ng nghiÖp còng nh trong phßng thÝ nghiÖm
+ Ph¶n øng céng clo:
+ Ph¶n øng céng brom:
Anken cã kh¶ n¨ng lµm mÊt mµu dung dÞch níc brom:
Ph¶n øng nµy ®îc dïng ®Ó nhËn biÖt c¸c hîp chÊt cã liªn kÕt ®«i.
+ Ph¶n øng céng iot:
Ph¶n øng céng iot x¶y ra t¬ng ®èi khã kh¨n. Nhng dÉn xuÊt cña nã th× t¬ng ®èi thuËn lîi.
+) Céng t¸c nh©n bÊt ®èi xøng.
+ NÕu anken ®èi xøng R – CH = CH – R th× khi céng t¸c nh©n bÊt ®èi xøng còng cho ta mét s¶n phÈm duy nhÊt
+ NÕu anken bÊt ®èi xøng R1 – CH = CH – R2
Khi céng t¸c nh©n bÊt ®èi xøng vµo anken bÊt ®èi xøng th× tu©n theo quy t¾c Maccopnhicop:
Khi céng t¸c nh©n bÊt ®èi xøng vµo anken bÊt ®èi xøng th× phÇn mang ®iÖn tÝch d¬ng u tiªn céng vµo cacbon bËc thÊp ( nhiÒu hi®ro h¬n) cßn t¸c nh©n mang ®iÖn tÝch ©m u tiªn céng vµo cacbon bËc cao ( Ýt hi®ro h¬n).
* Céng níc:
* Céng axit halogenic:
* Céng axit sunfuric:
- H2SO4 ®Æc (98%, t0 = 80 – 900C) ta thu ®îc s¶n phÈm lµ ankyl sunfat:
* Céng axÝt nitric HNO3:
* Céng axit hipohalogen¬:
Axit hipohalogen¬ céng hîp vµo nèi ®«i C = C cña anken cho ta ankylclohi®rin
b. C¸c ph¶n øng khö ho¸ vµ oxi ho¸:
+). Hi®ro ho¸ anken
Víi sù cã mÆt cña chÊt xóc t¸c nh Ni, c¸c anken ccã thÓ céng hîp víi hi®ro ph©n tö vµ chuyÓn hãa thµnh ankan:
Ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn nªn cã nhiÒu øng dông trong thùc tÕ
+). Ph¶n øng oxi ho¸:
Cã thÓ bÞ oxi ho¸ theo nhiÒu nmøc ®é kh¸c nhau tuú thuéc t¸c nh©n cã thÓ ®øt liªn kÕt
Ph¶n øng t¹o thµnh anken oxit ( ph¶n øng epoxyl ho¸).
* Oxi kh«ng khÝ, xóc t¸c Ag, thêi gian tiÕp xóc 1 – 4 gi©y.
* Ph¶n øng víi dung dÞch KMnO4 lo·ng t¹o thµnh ®iol:
Ph¶n øng lµn ®øt liªn kÕt ®«i:
* Ph¶n øng víi dung dÞch KMnO4 nãng:
S¶n phÈm phô thuéc vµo anken (møc ®é thÕ anken) mµ t¹o thµnh axit, xeton hay CO2
c. Ph¶n øng trïng hîp.
§n: Lµ qu¸ tr×nh céng hîp nhiÒu ph©n tö nhá, riªng lÎ l¹i víi nhau t¹o thanh c¸c ph©n tö cã ph©n tö lîng l¬n mµ c«ng thøc ph©n tö vÉn ®îc gi÷ nguyªn.
ChÊt ®Çu gäi lµ: monome hay m¾t xÝch c¬ b¶n.
S¶n phÈm gäi lµ: polime.
HÖ sè trïng hîp lµ: n
d. Phản ứng cháy:
CnH2n + O2 n CO2 + n H2O
VII. §iÒu chÕ.
1). §Ò hi®ro ho¸ dÉn xuÊt halogen cña anken.
Baz¬ m¹nh: c¸c ancollat R-ONa hoÆc hæn hîp KOH vµ ancol.
Kh¶ n¨ng ph¶n øng dÉn xuÊt halogen cïng mét gèc th× dÉn xuÊt cña: I > Br > Cl > F
Cïng mét nguyªn tö halogen th× gèc bËc III > II > I.
Ph¶n øng t¸ch nµy x¶y ra theo quy t¾c Zaixep.
2. T¸ch ph©n tö halogen tõ dÉn xuÊt ®ihalogen ankan.
T¸c nh©n: Zn hoÆc I--.
VÝ dô:
3. §Ò hi®rat ho¸ ancol.
VÝ dô:
4. Hi®ro ho¸ ankin.
II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP:
1. Phản ứng đốt cháy:
CnH2n + O2 n CO2 + n H2O
Như vậy khi đốt cháy anken thì
Ví dụ 1: Đốt cháy hoàn toàn agam hỗn hợp eten,propen,but-1-en thu được 1,2mol CO2 và 1,2mol nước.
Giá trị của a là:
a.18,8g
b.18,6g
c.16,8g
d.16,4g
Giải: Ứng dụng công thức củ = 12
Ta có a = 12. 1,2 + 2. 1,2 = 16,8g
Ví dụ 2: Đốt cháy hoàn toàn agam hỗn hợp eten,propen,but-2-en cần dùng vừa đủ b lít oxi ở đktc thu được
2,4mol CO2 và 2,4 mol nước. Giá trị của b là:
a.92,4 l b.94,2 l c.80,64 l d.24,9 l
Giải: Tương tự ta có = 2,4 + = 3,6 mol
= 3,6 . 22,4 = 80,64 lít
Ví dụ 3:Trôn 400 Cm3 hỗn hợp gồm hiđrocacbon X và N2 với 900Cm3 oxi (dư) ,đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp
thu được 1300Cm3 hỗn hợp khí và hơi.Nếu dẫn hỗn hợp qua CaCl2 còn lại 900Cm3 ,cho qua dung
dịch Ca(OH)2 dư còn lại 500 Cm3.Công thức phân tử của X là :
a.C2H2
b.C3H6
c.C2H6
d.C2H4
Gi
