Nội dung bài giảng
NHU CẦU NGHỊ LUẬN VÀ VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
1. Nhu cầu nghị luận
a) Trong đời sống, chúng ta có thể gặp những câu hỏi sau đây:
- Tại sao phải luôn tuân thủ pháp luật?
- Tại sao lại phải học ngoại ngữ?
- Làm thế nào để thành trò giỏi con ngoan?
- Tại sao lại phải chống tệ nạn ma túy?
- Tại sao nói “lao động là vinh quang?”.
b) Với những loại câu hỏi như vậy, chúng ta phải trả lời bằng văn nghị luân, không thể là kể chuyện, miêu tả, biểu cảm. Bởi vì câu hỏi buộc người ta phải trả lời bằng lí lẽ có lí, phải quan tâm sử dụng các khái niệm.
Ví dụ: Trong thế giới rộng mở những giao lưu văn hóa, trí thức ngày nay việc học ngoại ngữ là để tiếp nhận những tinh hoa ở các nước, tăng cường những quan hệ giao lưu để đời sống vật chất và tinh thần được nâng cao. Chẳng hạn học tiếng Anh có khả năng tiếp thu vi tính dễ hơn...
c) Hằng ngày: Trên báo đài thường cổ những kiểu văn bản như hình luận thao; hỏi đáp pháp luật; cách mua trái cây ngon...
2. Thế nào là văn bản nghị luận?
a) Mục đích của văn bản Chống nạn thất học là Bác Hồ muốn mọi người Việt Nam phải biết chữ có kiến thức mà xây dựng nước nhà.
- Bài viết đã nêu ra nhiều ý kiến:
+ Thực dân Pháp “ngu dân” đổ cai trị dân ta
+ Hầu hết người Việt Nam mù chữ.
+ Những cách thức để thực hiện chống thất học.
- Luận điểm Bác Hồ nêu ra là:
+ Một trong những công việc phải thực hiện cấp tốc lúc này là nâng cao dân trí.
+ Mọi người Việt Nam phải hiểu biết (...) viết chữ quốc ngữ
b) Tác giả đã thuyết phục người đọc bằng những lí lẽ:
- Tinh trạng thất học, lạc hậu trước Cách mạng tháng Tám.
- Những điều kiện để người dân tham gia xây dựng nước nhà.
- Những điều kiện thuận lợi cho việc học chữ quốc ngữ.