Nội dung bài giảng
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
- Nitơ là nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu, là thành phần không thể thay thế của nhiều hợp chất sinh học quan trọng như prôtêin, axit nuclêic, diệp lục, ATP,„. trong cơ thể thực vật.
- Nitơ tham gia quá trình điều tiết trao đổi chất và trạng thái ngậm nước của tế bào. Do đó, nitơ ảnh hưởng đến mức độ hoạt động của tế bào thực vật.
- Nitơ được rễ cây hấp thụ từ môi trưởng ở dạng NH4+ và NO3-. Trong đó, NO3 được khử thành NH4.
- NH3ở trong mô thực vật được đồng hóa theo 3 con đường: amin hóa trực tiếp, chuyển vị amin và hình thành amit.
- Hình thành amit là con đường khử độc NH3 dư thừa, đồng thời tạo nguồn dự trữ NH3 cho quá trình tổng hợp axit amin khi cần thiết.
II. GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI SÁCH GIÁO KHOA
PHẦN TÌM HIỂU VÀ THẢO LUẬN
♦ Xem hình 5.1 và rút ra nhận xét về vai trò của nitơ đổi vài sự phát triến của cây.
Trả lời:
Thiếu nitơ cây không thể sinh trưởng, phát triển ưiển bình thường vì nitơ là 1 nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu.
a) Thiếu kali; • c) Thiếu nitơ; d) Thiếu phôtpho.
♦ Rễ cây hấp thụ nitơ ở dạng NH4+(dạng khử) và NO3-(dạng ở xi hóa) từ
đất, nhưng nitơ trong các hợp chất hữu cơ cấu thành cơ thể thực vật chỉ tồn tại ở dạng khử. Từ đó. hãy giả thiết phải có quá trình gì xảy ra trong cây.
Trả lời:
Dạng nitơ hấp thụ từ môi trường vào gồm hai dạng: NH4 và NO3 . Trong đó nitơ trong NO3 ở dạng ôxi hóa. Nitơ trong các hợp chất hữu cơ trong cơ thể thực vật tồn tại ở dạng khử như NH4, NH3. Do vậy, cần phải có quá trình chuyển Nitơ ở dạng ôxi hóa thành dạng khử, nghĩa là phải có quá trình khử nitrat.
♦ NH3, tích lũy lại nhiều trong mô sẽ gây độc cho tế bào, nhưng khi cây sinh trưởng mạnh thì lại thiếu hụt NH3. Vậy, cơ thể thực vật giải quyết mâu thuẫn đó như thế nào?
Trả lời:
Khi NH3 , tích lũy nhiều trong mô sẽ gây độc cho tế bào nên cơ thể thực vật giải quyết bằng sự hình thành amit để giải độc NH3. Amit lại là nguồn dự trữ NH3 cung cấp khi cây sinh trưởng mạnh thiếu hụt NH3.