Lý thuyết đa dạng và đặc điểm chung của lớp bò sát


Nội dung bài giảng

I - ĐA DẠNG CỦA BÒ SÁT
Trên thế giới có khoảng 6 500 loài bò sát. ở Việt Nam đã phát hiện 271 loài, Chúng có da khô, vảy sừng bao bọc và sinh sản trên cạn. Bò sát hiện nay được xép bôn bộ : bộ Đầu mỏ , bộ Có vảy (chủ yếu gồm những loài sông ở cạn), bộ Cá sáu (sống vừa ở nước vừa ở cạn) và bộ Rùa gồm một số loài rùa cạn, một số loài rủa nước ngọt (sống vừa ở nước vừa ở cạn), ba ba sống chủ yếu ở nước ngọt, rùa biến sống chủ yếu ở biển (hình 40.1).


II - CÁC LOÀI KHỦNG LONG
1. Sự ra đời và thời đại phồn thịnh của khủng long
Tổ tiên của bò sát đã được hình thành cách đây khoáng 280 - 230 triệu năm. Sau đó, do gặp những điều kiện thuận lợi, bò sát cổ đã phát triển rất mạnh mẽ. Đây là thời kì phồn thịnh nhất của bò sát, được gọi là Thời đại Bò sát hoặc Thời đại khùng long. Trong Thời đại Khủng long có nhiều loài bò sát to lớn. hình thù kì lạ, ních nghi với những môi trường sống có điều kiện sống rất khác nhau (hình 40.2).


2. Sự diệt vong của khủng long
Cách đây khoảng 65 triệu năm khi đó trên Trái Đất đã xuất hiện chim và thú. Chim và thú có cỡ nhỏ hơn khủng long, song sức sống cao và hoạt động mạnh mẽ hơn, có khả năng duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định không phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường (động vật hằng nhiệt). Chúng có số lượng đông và nhiều loài đã phá hoại trứng khủng long. Thậm chí nhiều loài thú ăn thịt đã tấn công cả khủng long ăn thực vật. Lúc đó khí hậu Trái Đất đang nóng bồng trở nên lạnh đột ngột, cùng với những thiên tai như núi lừa, khỏi bụi che phú bầu trời Trái Đất trong nhiều năm. ảnh hường tới sự quang hợp của thực vật, thiên thạch va vào Trái Đất, khủng long có cỡ lớn thiếu chỗ trú thích hợp đê tránh rét, thiếu thức ăn, đã bị tiêu diệt hàng loạt. Chi còn một sô loài cỡ nhỏ hơn nhiều so với khùng long như thằn lằn. rắn, rùa, cá sấu... còn tồn tại chơ đến ngày nay.
III - ĐẶC ĐIỂM CHUNG
Môi trường sổng, vảy, cổ, vị trí màng nhĩ, cơ quan di chuyển, hệ hô hấp, hệ tuần hoàn, hệ sinh dục, trứng, sự thụ tinh và nhiệt độ cơ thể.
IV - VAI TRÒ
Đại bộ phận bò sát có ích cho nông nghiệp vì tiêu diệt sâu bọ có hại như đa sổ thằn lằn, gặm nhấm (chuột), như đa số rắn. cỏ giá trị thực phẩm đặc sản (ba ba), dược phẩm (rượu rắn, mật trăn, nọc rắn, yếm rùa...), săn phẩm mĩ nghệ (vảy đồi mồi, da thuộc của trăn và rắn...). Vi thê bò sát cần được bảo vệ và gây nuôi những loài quý.