Nội dung bài giảng
24.12. Một lăng kính có góc chiết quang A = 6° (coi như là góc nhỏ) được đặt trong không khí. Chiếu một chùm ánh sáng trắng song song, hẹp vào mặt bên của lăng kính theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của gốc chiết quang, rất gần cạnh của lăng kính. Đặt một màn ảnh E sau lăng kính, vuông góc với phương của chùm tia tới và cách mặt phẳng phân giác của góc chiết quang 1,2 m. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ là nđ = 1,642 và đối với ánh sáng tím là nt = 1,685. Tính độ rộng từ màu đỏ đến màu tím của quang phổ liên tục quan sát được trên màn ảnh.
Hướng dẫn giải chi tiết
(xem Hình 24.1G)
Gọi A là góc chiết quang của lăng kính ;
H là giao điểm của đường kéo dài của tia tới với màn ảnh ; Đ và T là vết của tia đỏ và tia tím trên màn ảnh. Góc lệch của tia đỏ và tia tím là
Dđ = A(nđ -1)
Dt = A(nt- 1)
Khoảng cách từ các vết đỏ và vết tím đến điểm H là :
HĐ = AH.tanDđ = AH.tanA(nđ - 1)
HT = AH.tanDt = AH.tanA(nt - 1)
Độ rộng từ màu đỏ đến màu tím của quang phổ liên tục trên màn ảnh là :
ĐT = HT - HĐ = AH[tanA(nt - 1) - tanA(nđ - 1)] với A = 6°; nt - 1,685 ; nđ = 1,642 ; AH = 1,2 m thì ĐT = 5,4 mm.