Nội dung bài giảng
Nêu đặc điểm chung của khí hậu Việt Nam. Tại sao khí hậu Việt Nam lại có những đặc điểm chung như vậy?
Trả lời:
Đặc điểm chung của khí hậu Việt Nam (2,0 điểm)
- Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm
+ Nhiệt độ cao quanh năm > 21°c và tăng dần từ Bắc vào Nam. Lượng bức xạ mặt trời lớn, số giờ nắng nhiều, đạt từ 1400 đến 3000 h/năm.
+ Lượng mưa lớn theo mùa, lượng mưa trung bình đạt 1500 - 2000 mm/năm. Có nơi tới 4802 mm/năm (Bắc Quang, Hà Giang).
+ Độ ẩm không khí lớnế
+ Khí hậu chia thành hai mùa rõ rệt : mùa gió đông bắc từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau (mùa đông); mùa gió tây nam từ tháng 5 đến tháng 10 (mùa hạ).
- Tính chất đa dạng và thất thường: Khí hậu nước ta phân hoá mạnh mẽ theo không gian và thời gian, hình thành nên các miền và khu vực khí hậu khác nhau rõ rệt.
+ Miền khí hậu phía Bắc từ dãy Bạch Mã (từ vĩ tuyến 16°B) trở ra, có mùa đông lạnh, ít mưa ; mùa hè nóng và mưa nhiều.
+ Miền khí hậu phía Nam, từ dãy Bạch Mã trở vào, có khí hậu cận xích đạo, nhiệt độ quanh năm cao, một năm được chia thàiỊh hai mùa : mùa mưa và mùa khô tương phản nhau sâu sắc.
+ Khu vực phía đông dãy Trường Sơn thuộc Trung Bộ, mưa nhiều về thu đông.
+ Khí hậu khu vực Biển Đông Việt Nam mang tính chất gió mùa nhiệt đới hải dương.
+ Khí hậu nước ta còn rất thất thường và biến động mạnh : năm rét sớm, năm rét muộn, năm mưa nhiều, năm mưa ít...
- Nguyên nhân
- Cực Bắc 23°23', cực Nam 8°34' ; nước ta nằm hoàn toàn trong vùng nội chí tuyến bán cầu Bắc —> tính chất nhiệt đới.
- Nước ta nằm gần trung tâm khu vực Đông Nam Á gió mùa, nơi tiếp xúc với các luồng gió mùa —> tính chất gió mùa.
- Địa hình đa dạng, độ cao và hướng của các dãy núi lớn đã góp phần quan trọng hình thành nhiều vùng khí hậu, nhiều kiểu khí hậu khác nhau.
- Với 3260 km giáp Biển Đông (biển nhiệt đới), mùa hè chịu ảnh hưởng của gió biển ấm ẩm nên mưa nhiều và độ ẩm cao.
- Do các nhiễu loạn khí tượng toàn cầu như En Ninô và La Nina đã làm tăng tính đa dạng và thất thường của khí hậu nước ta