CHU DE 5. TINH TUONG DOI CUA CHUYEN DONG XOA DAP AN là tài liệu môn Vật Lý trong chương trình Lớp 10 được cungthi.vn tổng hợp và biên soạn. Tạo nguồn tài liệu giúp các bạn trong việc ôn tập
Những địa chỉ uy tín để bạn mua sách
Nội dung tóm tắt
A. HỆ THỐNG KIẾN THỨC:
1. Tính tương đối của chuyển động
a. Tính tương đối của quỹ đạo: Hình dạng quỹ đạo của chuyển động trong các hệ quy chiếu khác nhau thì khác nhau =>quỹ đạo có tính tương đối.
b. Tính tương đối của vận tốc: Vận tốc của vật chuyển động với các hệ quy chiếu khác nhau thì khác nhau => vận tốc có tính tương đối
2. Công thức cộng vận tốc
a. Hệ quy chiếu đứng yên và hệ quy chiếu chuyển động:
- Hệ quy chiếu đứng yên là hệ quy chiếu gắn với vật đứng yên
- Hệ quy chiếu chuyển động là hệ quy chiếu gắn với vật chuyển động
b. Công thức cộng vận tốc
- Vận tốc tuyệt đối là vận tốc của vật đối với hệ quy chiếu đứng yên
- Vận tốc tương đốilà vận tốc của vật đối với hệ quy chiếu chuyển động
- Vận tốc kéo theolà vận tốc của hệ hệ quy chiếu chuyển động đối với hệ quy chiếu đứng yên
Kết luận: Véctơ vận tốc tuyệt đối bằng tổng véctơ vận tốc tương đối và véctơ vận tốc kéo theo
Trường hợp 1: các vận tốc cùng phương, cùng chiều với vận tốc
(Thuyền chạy xuôi dòng nước):
Theo hình vẽ ta có:
Về độ lớn:
Trường hợp 2: vận tốc tương đối cùng phương, ngược chiều với vận tốc kéo theo (Thuyền chạy ngược dòng nước):
Theo hình vẽ ta có:
Về độ lớn:
Trường hợp 3: vận tốc có phương vuông góc với vận tốc
Theo hình vẽ ta có:
Về độ lớn:
Trường hợp 4: vận tốc có phương với vận tốc góc bất kì
=
B. VẬN DỤNG BÀI TẬP
*Tổng quan về phương pháp giải bài tốn về tính tương đối của chuyển đông:
Đối với bài tóan có nhiều chuyển động sẽ có chuyển động tương đối.
Khi đó,ta có tiến trình giải một bài tóan như sau:
B1: Xác định các hệ quy chiếu:
+hệ quy chiếu tuyệt đối: là hệ quy chiếu gắn với vật đứng yên
+hệ quy chiếu tương đối:là hệ quy chiếu gắn với vật có vật khác chuyển động trong nó
B2: Gọi tên cho các vật:
+ vật 3 là vật đứng yên đối với hệ quy chiếu tuyệt đối.
+ vật 2 là vật chuyển động độc lập đối với hệ quy chiếu tuyệt đối
+ vật 1 là vật chuyển động trong vật chuyển động
B3: Suy ra các vật tốc chuyển động:
:vận tốc tương đối
:vận tốc kéo theo
:vận tốc tuyệt đối
B4:Ap dụng công thức cộng vận tốc để thiết lập phương trình hoặc hệ phương trình có chứa đại lượng cần tìm.
B5: Suy ra đại lượng cần tìm.
B6: Biện luận và kết luận.
*VÍ DỤ MINH HỌA
BAI 1.Trên 2 đường ray song song, một tàu khách nối đuôi một tàu hàng. Chúng khởi hành và chạy theo cùng một hướng. Tàu hàng dài , chạy với vận tốc (http://www.onthi.com/?a=OT&ot=LT&hdn_lt_id=419" \l "70" \t "_blank) ; tàu khách dài , chạy với vận tốc (http://www.onthi.com/?a=OT&ot=LT&hdn_lt_id=419" \l "70" \t "_blank) . Sau bao lâu tàu khách vượt hết tàu hàng.?
BAI 2.
Lúc trời không gió, một máy bay bay với vận tốc (http://www.onthi.com/?a=OT&ot=LT&hdn_lt_id=419" \l "70" \t "_blank) không đổi 600km/h từ địa điểm A đến địa điểm B hết 2,2h. Khi bay trở lại tờ B đến A gặp gió thổi ngược, máy bay phải bay hết 2,4h. Xác định vận tốc (http://www.onthi.com/?a=OT&ot=LT&hdn_lt_id=419" \l "70" \t "_blank) của gió?
BAI 3. Một ca nô chạy xuôi dòng sông mất 2 giờ để chạy thẳng đều từ bến A ở thượng lưu tới bến B ở hạ lưu và phải mất 3 giờ khi chạy ngược lại từ bến B về đến bến A. Cho rằng vận tốc (http://www.onthi.com/?a=OT&ot=LT&hdn_lt_id=419" \l "70" \t "_blank) của ca nô đối với nước là 30km/h
a) Tính khoảng cách giữa hai bến A và B.
b) Tính vận tốc (http://www.onthi.com/?a=OT&ot=LT&hdn_lt_id=419" \l "70" \t "_blank) của dòng nước đối với bờ sông.
BAI 4. Một ca nô chạy thẳng đều xuôi theo dòng từ bến A đến bến B cách nhau 36km mất một khoảng thời gian là 1 giờ 30 phút. Vận tốc (http://www.onthi.com/?a=OT&ot=LT&hdn_lt_id=419" \l "70" \t "_blank) của dòng chảy là 6 km/h.
a) Tính vận tốc (http://www.onthi.com/?a=OT&ot=LT&hdn_lt_id=419" \l "70" \t "_blank) của ca nô đối với dòng chảy.
b) Tính khoảng thời gian ngắn nhất để ca nô chạy ngược dòng chảy từ bến B trở về đến bến A.
BAI 5
Một máy bay bay từ vị trí A đến vị trí B theo hướng tây đông cách nhau 300 km. Xác định thời gian bay biết vận tốc của máy bay đối với không khí là 600 km/h xét hai trường hợp:
a) Không có gió.
b) Có gió thổi theo hướng tây đông với tốc độ 20 m/s.
Bài 6. Một ca nô chuyển động thẳng đều xuôi dòng từ A đến B mất 2h và khi ngược dòng từ b về A mất 3h. Hỏi nếu ca nô tắt máy và để trôi theo dòng nước từ A đến B thì mất mấy giờ? Biết vận tốc ca nô so với nước không đổi khi đi xuôi và ngược, vận tốc của nước chảy cũng không đổi?
Bài 7;
Một cái phà chuyển động sang một con sông rộng 1km, thân phà luôn vuông góc với bờ sông. Thời gian để phà sang sông là 15phút. Vì nước chảy nên phà trôi xuôi 500m về phía hạ lưu so với vị trí ban đầu. Tính vận tốc của dòng nước, vận tốc của phà đối với nước và vận tốc của phà đối với bờ?
C. BÀI TOÁN NÂNG CAO
BAI 1. Hai xe ôtô đi theo hai con đường vu
