Giải nhanh bài lai ôn thi đại học là tài liệu môn Sinh Học trong chương trình Lớp 12 được cungthi.online tổng hợp và biên soạn từ các nguồn chia sẻ trên Internet. Tạo nguồn tài liệu giúp các bạn trong việc ôn luyện và học tập
Những địa chỉ uy tín để bạn mua sách
Nội dung tóm tắt
1
PHƢƠNG PHÁP GIẢI NHANH TOÁN LAI SINH HỌC
Tác giả: Phan Tấn Thiện
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PHÂN LI ĐỘC LẬP
Câu 15 trang 65:
Nhận xét: Muốn tìm số phép P tối đa thỏa mãn kết quả ta lần lượt thực hiện các bước
sau:
Bƣớc 1: Tách tỉ lệ phân li KH chung của thế hệ F1 thành tích của những tỉ lệ phân li KH
riêng của các tính trạng hợp thành.
Bƣớc 2: Tìm phép lai P cho các tỉ lệ phân li KH riêng.
Bƣớc 3: Xác định số phép lai P cần tìm.
- Xét vai trò bố mẹ: Tích của những phép lai riêng.
- Không xét đến vai trò bố mẹ: Tổ hợp các phép lai riêng(tổ dọc và tổ chéo).
Lưu ý: Kết quả số phép lai trong trường hợp xét vai trò bố mẹ không có phương án để
lựa chọn thì ta tiếp tục tìm số phép lai trong trường hợp không xét đến vai trò của bố
mẹ.
Hƣớng dẫn chi tiết:
Bƣớc 1: F1: 9 : 3 : 3 : 1 = (3 : 1)x(3:1)x100% hoặc (3:1)x100%x(3:1) hoặc 100%x(3:1)x(3:1)
Bƣớc 2:
* Xét trường hợp 1 ta có F1: 9 : 3 : 3 : 1 = (3 : 1)x(3:1)x100%
- Tính trạng hình dạng quả:
+ F1: 3:1 => P: Aa x Aa
- Tính trạng màu sắc quả:
+ F1: 3:1 => P: Bb x Bb
- Tính trạng vị quả:
+ F1: 100% => P: DD x DD
=> P: DD x Dd
=> P: DD x dd
=> P: dd x dd
Bƣớc 3:
Xét vai trò bố mẹ:
- Tính trạng hình dạng quả có (1) phép lai P: Aa x Aa
- Tính trạng màu sắc quả có (1) phép lai P: Bb x Bb
- Tính trạng vị quả có (6) phép lai P:
+ P: DD x DD
+ P: ♂DD x ♀Dd; P: ♀DD x ♂Dd
+ P: ♂DD x ♀dd; P: ♀DD x ♂dd
+ P: dd x dd
Do đó: số phép lai = 1 x 1 x 6 = 6
Tương tự đối với hai trường hợp còn lại, mỗi trường hợp cũng có 6 phép lai.
Vì vậy số phép lai cần tìm là 6 x 3 = 18 => Đáp án A.
2
Lưu ý đã có phương án để lựa chọn nên ta không cần phải tính đến trường hợp “không
xét vai trò của bố và mẹ”
Câu 1 trang 66:
Nhận xét: do hai cặp gen (Aa, Bb) nằm trên hai cặp NST tương đồng khác nhau nên hai
cặp gen này sẽ phân li độc lập trong giảm phân. Chính vì thế ta tách phép lai chung
P:♂AaBb x ♀Aabb thành hai phép lai riêng P: ♂Aa x ♀Aa và P:♂Bb x ♀bb. Ở mỗi phép
lai, ta dựa vào các giả thiết của đề bài để tìm các kiểu gen thu được ở F1. Sau đó, tổ hợp
các kiểu gen thu được ở F1 lại với nhau sẽ giải quyết được câu hỏi của bài toán. Cụ thể
như sau:
P: ♂Aa x ♀Aa P: ♂Bb x ♀bb
* Đối với cơ thể ♂: quá trình giảm phân
xảy hiện tượng cặp NST mang cặp gen Aa
không phân li trong giảm phân I.
Nhận xét: Ở đây giả thiết không nêu rõ
hiện tượng đó xảy ra đối với toàn bộ tế
bào hay chỉ xảy ra đối với một số tế bào.
Nhưng yêu cầu của bài toán: “quá trình
thụ tinh có thể tạo ra tối đa bao nhiêu loại
hợp tử dạng 2n -1, dạng 2n - 1 - 1, dạng 2n
+ 1 và dạng 2n+1+1?” nên ta phải chọn
phương án nào tạo ra nhiều loại giao tử để
thực hiên phép lai, hay nói cách khác phải
chọn phương án quá trình không phân cặp
NST chỉ xảy ra ở một số tế bào.
Cơ thể đực giảm phân như sau:
- Nhóm tế bào giảm phân bình thường tạo
ra các loại giao tử (n): A, a.
- Nhóm tế bào giảm phân bất thường tạo
ra các loại giao tử:
+ Aa(n+1)
+ O (n-1)
* Đối với cơ thể ♂: quá trình giảm phân
xảy hiện tượng cặp NST mang cặp gen Bb
không phân li trong giảm phân II.
Tương tự ở đây ta cũng chọn phương án
một số tế bào tham gia giảm phân xảy ra
hiện tượng như thế để cơ thể này tạo ra
được nhiều loại giao tử nhất.
Cơ thể đực giảm phân như sau:
- Nhóm tế bào giảm phân bình thường tạo
ra các loại giao tử (n): B, b
- Nhóm tế bào giảm phân bất thường tạo
ra các loại giao tử:
+ BB(n+1), bb(n+1)
+ O(n-1)
* Đối với cơ thể ♀: quá trình giảm phân
bình thường tạo ra hai loại giao tử (n): A,
a.
* Đối với cơ thể ♀: quá trình giảm phân
bình thường tạo ra giao tử (n): b.
SƠ ĐỒ LAI
P: ♂Aa x ♀Aa P: ♂Bb x ♀bb
GP:
(n): A, a
(n+1): Aa
(n-1): O
(n): A, a
GP:
(n): B, b
(n+1): BB, bb
(n-1): O
(n):b
3
F1:
(n)+(n) →(2n): AA, Aa, aa
(n+1)+(n)→(2n+1): AAa, Aaa
(n-1)+(n)→(2n-1): A, a
F1:
(n)+(n)→(2n): Bb, bb
(n+1)+(n)→(2n+1): BBb, bbb
(n-1)+(n)→(2n-1): b
Trả lời các câu hỏi cảu bài toán:
1. Số loại hợp tử tối đa có dạng 2n-1:
- Trườn hợp 1: hợp tử (2n): AA, Aa, aa được tạo ra từ phép lai thứ nhất kết hợp với
hợp tử (2n-1): b được tạo ra từ phép lai thứ hai, ta được các kiểu hợp tử (2n-1) sau:
Aab, Aab, aab
- Trường hợp 2: hợp tử (2n-1): A, a được tạo ra từ phép lai 1 kết hợp với hợp tử (2n):
Bb, bb được tạo ra từ phép lai 2, ta được các kiểu hợp tử (2n-1) sau: Abb, Abb, aBb, abb
Vậy: 3x1 + 2x2 = 7
2. Số loại hợp tử tối đa có dạng 2n-1-1:
Sự kết hợp giữa hợp tử (2n-1): A, a được tạo ra từ phép lai thứ nhất và (2n-1): b được
tạo ra từ phép lai thứ hai, ta được kiểu hợp tử (2n-1-1) sau: Ab, ab
Vậy: 2x1 = 2
3. Số loại hợp tử tối đa có dạng 2n+1:
- Trường hợp 1: hợp tử (2n): AA, Aa, aa được tạo ra từ phép lai thứ nhất kết hợp với
hợp tử (2n+1): BBb, bbb được tạo ra từ phép lai thứ 2, ta được các kiểu hợp tử (2n+1)
sau: AABBb, AaBBb, aaBBb, Aabbb, Aabbb, aabbb.
