Cach viet phan mo bai trong bai van nghi luan là tài liệu môn Văn Học trong chương trình Lớp 12 được cungthi.online tổng hợp và biên soạn từ các nguồn chia sẻ trên Internet. Tạo nguồn tài liệu giúp các bạn trong việc ôn luyện và học tập
Những địa chỉ uy tín để bạn mua sách
Nội dung tóm tắt
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Cách viết phần mở bài trong bài văn nghị luận
Đối với học sinh, một trong những phần các em thường bối rối khi viết văn nghị luận
là phần mở bài. Tuy đây không phải là phần trọng tâm của bài văn nhưng nó là phần
không thể thiếu, góp phần làm nổi bật vấn đề. Nhiều em học sinh còn lúng túng, mất khá
nhiều thời gian cho phần này.
Bài viết này sẽ chia sẻ với các em một số “mẹo vặt” để viết mở bài. Bài viết có 2 phần:
Phần 1 hướng dẫn chung, phần 2 là một số mẹo vặt dành cho học sinh yếu
I. Hướng dẫn chung
Phần mở bài trong văn nghị luận là phần đặt vấn đề, thông thường có hai cách:
– Trực tiếp: Là cách đi thẳng vào vấn đề cần nghị luận. Nghĩa là sau khi đã tìm hiểu
đề và tìm được vấn đề trọng tâm của bài nghị luận, ta nêu thẳng vấn đề đó ra bằng một
luận điểm rõ ràng. Tuy nhiên khi mở bài trực tiếp, ta cũng phải trình bày cho đủ ý, không
nói thiếu nhưng cũng không nên nói hết nội dung, phải đáp ứng đủ các yêu cầu của một
phần mở bài đúng mực trong nhà trường. Đặt vấn đề theo cách trực tiếp dễ làm, nhanh
gọn, tự nhiên, dễ tiếp nhận, tuy nhiên thường khô khan, cứng nhắc, thiếu hấp dẫn cho bài
viết.
Nếu đề bài yêu cầu nghị luận về tác phẩm thì mở bài phải giới thiệu được tên tác giả,
tên tác phẩm, trích dẫn khổ thơ, hoặc giới thiệu vấn đề nghị luận.
– Gián tiếp: Với cách này người viết phải dẫn dắt vào đề bằng cách nêu lên những ý
có liên quan đến luận đề (vấn đề cần nghị luận) để gây sự chú ý cho người đọc sau đó mới
bắt sang luận đề.Mở bài theo cách này tạo được sự uyển chuyển, linh hoạt cho bài viết,
hấp dẫn người đọc, tuy nhiên kiểu mở bài này dễ dẫn đến sự lan man, lạc đề cho bài viết.
Những bạn học yếu nên mở bài theo cách thứ nhất (không phải nghĩ nhiều, nhưng
không được điểm giỏi)
* Ví dụ minh họa 1
Đề bài: Bàn về quan niệm sống.
– Mở bài trực tiếp:
Trong cuộc sống mỗi người đều có quan niệm sống riêng. Có người chỉ sống vì tiền
tài danh vọng mà quên đi giá trị đích thực của cuộc sống. Quan niệm sống tốt là sự hài
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
hòa giữa danh vọng, tiền bạc với các mối quan hệ và giá trị của con người với thiên nhiên,
không bị chi phối bởi vật chất, sống hết mình, làm việc hết mình. (Bài viết của học sinh)
- Mở bài gián tiếp:
Nhà văn Pháp Đ.Đi-đơ-rô từng quan niệm: “Nếu không có mục đích, anh không làm
được gì cả. Anh cũng không làm được gì vĩ đại nếu như mục đích bình thường”. Đây là
quan niệm đúng và rất phù hợp với chúng ta. Trong cuộc sống mỗi người đều có một lí
tưởng sống riêng để tự vươn tới, tự hoàn thiện và phát triển bản thân. Bất kì ai cũng cần
tự tạo cho mình một lí tưởng và có lòng quyết tâm theo lí tưởng ấy. (Bài viết của học
sinh)
Đối với nghị luận văn học, các em cũng làm tương tự
* Ví dụ minh họa 2
Đề bài: Phân tích tình huống truyện độc đáo trong Vợ nhặt của Kim Lân
- Mở bài trực tiếp:
“Vợ nhặt” được coi là kiệt tác trong sự nghiệp sáng tác của Kim Lân, cũng là một
truyện ngắn xuất sắc của văn xuôi Việt Nam hiện đại. Một trong những yếu tố quan trọng
giúp tạo ra những giá trị tư tưởng và nghệ thuật đặc sắc cho truyện ngắn chính là việc
Kim Lân đã xây dựng thành công tình huống truyện độc đáo.
- Mở bài gián tiếp:
Đối với nghệ thuật truyện ngắn, tạo ra được một tình huống độc đáo mới lạ để làm bật
nổi vấn đề, bật nổi tâm trạng, tư tưởng, tính cách của các nhân vật và chủ đề của tác phẩm
là một điều có ý nghĩa then chốt. Một truyện ngắn đặc sắc là nhờ được tổ chức chung
quanh một tình huống như thế, và Vợ nhặt của Kim Lân là một trường hợp tiêu biểu.
* Ví dụ minh họa 3
+ Nói đến Chính Hữu không thể không nói đến bài thơ “Đồng chí”. Bài thơ như một
điểm sáng trong tập “Đầu súng trăng treo”- tập thơ viết về đề tài người lính của ông. (mở
bài trực tiếp)
+ Đề: Phân tích nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của Nam Cao.
Khi “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố và “Bước đường cùng” của Nguyễn Công Hoan ra đời,
tôi chắc ít ai nghĩ rằng, thân phận người nông dân dưới ách đế quốc phong kiến lại có thể
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
có một nỗi khổ nào hơn những nỗi khổ của chị Dậu, anh Pha. Nhưng khi Chí Phèo bước
ra từ những trang sách của Nam Cao, thì người ta mới nhận ra rằng đây là hiện thân đầy
đủ những gì gọi là khốn khổ, tủi nhục nhất của người dân cùng ở một nước thuộc địa.
Hình ảnh Chí Phèo qua tác phẩm cùng tên của Nam Cao đã khắc họa một cách đầy ám
ảnh hình tượng đó
-> Cách dẫn nhập từ các hình tượng có liên quan
II. Mẹo viết phần mở bài cho học sinh yếu
Dưới đây là hướng dẫn các bạn học yếu cách mở bài an toàn, nhưng sẽ không được
điểm cao. Cách này chỉ áp dụng trong trường hợp vào phòng thi tâm lí hồi hộp, không
nghĩ ra được mở bài, vậy thì hãy bỏ ra 5 phút để học thuộc những “mẫu” có sẵn, vào
phòng thi chỉ việc thay tên tác phẩm, tên nhân vật, hoặc thay vấn đề nghị luận là được. Cụ
thể, ví dụ mở bài sau:
Nam Cao là một cây bút chuyên về truyện ngắn. Ông đã rất thành công ở các tác
phẩm khai thác đề tài về những con người bị tha hóa trong xã hội cũ. Một trong những tác
