Vo nhat là tài liệu môn Văn Học trong chương trình Lớp 12 được cungthi.online tổng hợp và biên soạn từ các nguồn chia sẻ trên Internet. Tạo nguồn tài liệu giúp các bạn trong việc ôn luyện và học tập
Những địa chỉ uy tín để bạn mua sách
Nội dung tóm tắt
VỢ NHẶT
( Kim Lân)
Với truyện ngắn Vợ nhặt, các em ôn theo dạng câu hỏi như sau :
Dạng 1 : Cảm nhận hình tượng nhân vật
Truyện ngắn này cả 3 nhân vật đều có khả năng thì vào : Bà cụ Tứ, Tràng,
người vợ nhặt. Trong đó Bà cụ Tứ thì xác xuất nhiều hơn.
Dạng 2 : Cảm nhận về đoạn trích trong bài Vợ nhặt
Các em chú ý mấy đoạn sau :
– Cảm nhận đoạn trích: “Cái đói đã tràn đến xóm này tự lúc nào[…]Thị có vẻ rón
rén, e thẹn”.
– Cảm nhận đoạn trích: “Thị lẳng lặng theo hắn vào trong nhà […] ấy thế mà thành
vợ thành chồng”.
– Cảm nhận tâm trạng bà cụ Tứ qua đoạn trích: “Ngoài ngõ có tiếng người húng
hắng ho[…]nước mắt chảy xuống ròng ròng”.
– Cảm nhận đoạn trích: “Sáng hôm sau mặt trời lên bằng con sào […] tu sửa lại
căn nhà”.
– Cảm nhận đoạn trích: “Bữa cơm ngày đói trông thật thảm hại […] lá cờ đỏ bay
phấp phới”.– Cảm nhận đoạn trích: Bà lão cúi đầu nín lặng…. chúng mày về sau-
Ý nghĩa đoạn kết truyện Vợ Nhặt
Dạng 3 : Chứng minh nhận định về tác phẩm, nhận định về nhân vật.
Dạng 4 : Dạng đề So sánh văn học:
Truyện Vợ nhặt có thể so sánh với những truyện cùng chủ đề, ví dụ so sánh bà cụ
Tứ với Người đàn bà làng chài, Mị và người vợ nhặt, Tràng và A Phủ chẳng
hạn,…
Dạng 5. Liên hệ thực tế.
Ví dụ : phân tích nhân vật Bà cụ Tứ, sau đó liên hệ tới tình mẫu tử trong cuộc sống
ngày nay, hoặc liên hệ tới vẻ đẹp của người phụ nữ xưa và nay,…
Với tác phẩm này các em chú ý tình huống truyện .
KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Xuất xứ
Truyện Vợ nhặt có tiền thân là tiểu thuyết Xóm ngụ cư – tác phẩm được viết ngay
sau Cách mạng tháng Tám nhưng còn dở dang và bị mất bản thảo. Hoà bình lập lại
1
(1954), dựa trên một phần cốt truyện cũ, Kim Lân đã viết truyện Vợ nhặt. Tác
phẩm được in trong tập Con chó xấu xí (1962).
2.Tóm tắt
Truyện lấy bối cảnh là nạn đói năm 1945. Tràng – một thanh niên nghèo, lại là dân
ngụ cư, trong một lần đẩy hàng đã tình cờ có được vợ. Cô vợ nhặt đã tình nguyện
theo Tràng chỉ sau một câu nói đùa và bốn bát bánh đúc. Tràng đưa “thị” về giữa
cảnh đói khát đang tràn đến xóm ngụ cư. Bà cụ Tứ thấy con có vợ thì vừa mừng
vừa tủi cho thân phận nghèo khó của mình và thương con, thương nàng dâu đói
khổ. Họ sống với nhau trong cảnh đói nghèo nhưng hạnh phúc và tin rằng: Việt
Minh về làng, họ sẽ đi phá kho thóc Nhật, lấy lại thóc gạo để cứu sống mình.
3. Ý nghĩa nhan đề
– Nhan đề gợi tình huống éo le, kích thích trí tò mò người đọc. Thông thường,
người ta có thể nhặt thứ này, thứ khác, chứ không ai “nhặt” “vợ”. Bởi dựng vợ gả
chồng là việc lớn, thiêng liêng, có ăn hỏi, có cưới xin theo phong tục truyền thống
của người Việt, không thể qua quýt, coi như trò đùa.
– “Vợ nhặt” là điều trái khoáy, oái ăm, bất thường, vô lí. Song thực ra nó lại rất có
lí. Vì đúng là anh Tràng đã nhặt được vợ thật. Chỉ một vài câu bông đùa của Tràng
mà có người đã theo về làm vợ. Điều này đã thực sự khiến một việc nghiêm túc,
thiêng liêng trở thành trò đùa và ngược lại, điều tưởng như đùa ấy lại chính là sự
thực. Từ đây, bản thân nhan đề tự nó đã gợi ra cảnh ngộ éo le, sự rẻ rúng của giá trị
con người. Chuyện Tràng nhặt được vợ đã nói lên tình cảnh thê thảm và thân phận
tủi nhục của người nông dân nghèo trong nạn đói khủng khiếp năm 1945.
4.Tình huống truyện
– Tình huống truyện : Anh Tràng vừa nghèo, vừa xấu lại là dân ngụ cư thế mà lấy
được vợ ngay giữa lúc đói khát, ranh giới giữa sự sống và cái chết hết sức mong
manh.
– Tình huống lạ, độc đáo : người như Tràng mà lấy được vợ, thậm chí có vợ theo !
Thời buổi đói khát này, người như Tràng nuôi thân chẳng xong mà dám lấy vợ !
Chẳng phải thế mà việc Tràng có vợ đã tạo ra sự lạ lùng, ngạc nhiên với tất cả mọi
người trong xóm ngụ cư, với bà cụ Tứ, thậm chí đã có những thời điểm chính
Tràng cũng chẳng thể nào tin được vào điều đó.
– Tình huống truyện không chỉ tạo ra một hoàn cảnh “có vấn đề” cho câu chuyện
mà còn nén trong đó ý đồ nghệ thuật của nhà văn đồng thời gợi mở các khía cạnh
giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm.
5. Nhân vật
5.1 Tràng
*Tràng là người dân lao động nghèo, “nhặt” được vợ trong thời buổi đói khát:
– Bản thân anh là dân ngụ cư, dân ăn nhờ, ở đậu.
2
– Tràng sống với mẹ già trong một căn nhà xiêu vẹo trên bãi đất hoang mọc lổn
nhổn những búi cỏ dại.
Hoàn cảnh xuất thân : khó lấy được vợ.
– Tuy nhiên, giữa cái khung cảnh tối sầm lại vì đói khát, Tràng bỗng nhiên “nhặt”
được vợ.Cuộc gặp gỡ giữa Tràng và người đàn bà không tên diễn ra thât chóng
vánh chỉ qua hai lần gặp mà chỉ gặp ở đường và chợ để rồi “nên vợ, nên chồng”:
+ Lần gặp thứ nhất : Trên đường kéo xe thóc lên tỉnh, Tràng hò chơi cho đỡ mệt
“Muốn….”. Không ngờ, thị ra đẩy xe cho anh và còn liếc mắt cười tít nữa. Tràng
thích lắm vì từ khi cha sinh mẹ đẻ đến giờ mới có một người con gái cười với hắn
tình tứ đến như thế.
+ Lần gặp thứ 2, ở quán nước ngoài chợ. Ban đầu, Tràng không nhận ra vì thị khác
quá, trên khuôn mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn hai con mắt. Khi nhận ra rồi, trong lời
đáp “ăn gì thì ăn, chả ăn giầu” Tràng sẵn sàng đãi thị bốn bát bánh đúc. Trong bối
